Kaya tuzundan korkmayın!

22 Nisan 2015 15:21 tsi
Yüksek tansiyon hastalarına genellikle tuzu sınırlı tüketmeleri hatta sıfırlamaları önerilir. Oysa Prof.Dr. Canan Karatay, her fırsatta rafine tuzdan uzak durmamız ancak doğal kaya tuzu tüketmemiz gerektiğini söyler.

Yüksek tansiyon hastalarına genellikle tuzu sınırlı tüketmeleri hatta sıfırlamaları önerilir. Oysa Prof.Dr. Canan Karatay, her fırsatta rafine tuzdan uzak durmamız ancak doğal kaya tuzu tüketmemiz gerektiğini söyler. Kardiyolog ve iç hastalıkları uzmanı olan Canan Hoca doğal kaya tuzunun tansiyonu yükseltmediğini belirtir.

Beslenme konusunda çok önemli bir kaynak kitap olan rahmetli Prof. Dr. Ahmet Aydın'ın 7'den 70'e Taş Devri Diyeti kitabında tuzla ilgili çok önemli bilgiler verilmiş. Bu konudaki bilgilerin bir özetini Sağlıklı Yaşıyoruz editörü Beste Ünsal Pınar derledi.

"Doğal tuzda, rafine tuzda olmayan ne gibi mineraller var?

Doğal tuzun %84'ü sodyum klorür; geri kalan %16'lık bölümünü lityum, fosfor, selenyum, magnezyum, kalsiyum, vanadyum gibi doğal mineraller oluşturuyor. Doğada bulunan 94 elementten soy gazlar hariç tüm elementler (84 element) doğal tuz kristalinde mevcut. İnsan bedeni de tuz gibi 84 elementten oluşmakta. Yani doğal tuz mineral ihtiyaçlarımızın tamamını sağlıyor! İşin kötü yanı doğal tuz dışında bazı doğal mineralleri alacağımız doğru dürüst bir kaynak yok. Bu mineraller kaynak suyu ve maden sularında da bulunuyorlar ve sağlığımız için çok önemli. Sadece bir örnek vermek istiyorum ABD'de Texas'ta lityumdan fakir suların içildiği bölgelerde cinayet, hırsızlık, soygunculuk, tecavüz ve intihar olgularının daha çok görüldüğü saptanmış. İşte bu yüzden "doğal-işlenmemiş tuzlar" ile "rafine beyaz tuz" birbirine hiç benzemiyor.

Peki, bir tuzun rafine olup olmadığını nasıl anlayacağız?
Çok kolay. Bir tuz çok rahat akıyorsa o rafinedir. Hangi tuzu kullanıyorsanız kullanın önce tuzunuzu test edin, sonra karar verin. Yarım çay bardağı üzüm sirkesi içine 1 tatlı kaşığı tuz atın. 5-10 dakika kadar bekleyin. Sirke yeni açılmış gazlı içecekler gibi aşağıdan yukarı doğru köpürmeye başlıyor ve bir süre sonra bulanıklaşıyorsa o tuz doğal değildir.
Kaya tuzu kullananlar ve rafine gıda tüketmeyenler ağızlarının tadına göre tuz tüketebilirler. Zaten hiçbir sağlıklı kimse tartarak tuz kullanmaz. Bu arada günlük su tüketiminin 2 litreden daha az olmaması gerekiyor. Eğer fazla tuz almışsanız, tükettiğiniz su miktarını da artırın.

Otoriteler niçin tuzu kısıtlamamızı söylüyorlar?
Birçok hekim hipertansiyonun tedavisi ve önlenmesinde hasta olsun olmasın her kese tuzu azaltılmış bir diyet öneriyor. Bunu maddi bir çıkar için yapmıyorlar ama acı olan yaptıklarının yanlış olduğunun farkında olmamaları.
İlk bakışta tansiyon hastalarına tuz kısıtlaması yapmak çok doğruymuş gibi gözüküyor. Çünkü kanımızda dolaşan tuz miktarı artarsa, bu fazla tuz hücre içindeki suyu kendi tarafına çeker, damar içindeki sıvı miktarı artar, bu da kan basıncını artırır. Ama gerçek bu kadar basit değil. 'Tuz tansiyonu yükseltir' söylemi fazlaca düz bir mantığa dayalı. Çünkü vücudumuz kapalı bir sistem değil. Böbreklerimiz var, yeteri kadar su içtiğimizde tuzun fazlasını atıyor.
Vücudumuzda tuz azlığı varsa RAA hormon sistemi aktive oluyor. Bu hormon sistemi böbreklerdeki dâhil bütün damarlarımızı büzerek idrarla sodyum kaybını azaltıyor, sodyumu tutuyor. Yani tuzu az tüketirsek damarlarımızı büzüşüyor; bu büzüşme tuzu tutuyor ama tansiyonumuzu da yükseltiyor!

Bence hasta bir kişinin sodyum ihtiyacını belirleyecek en iyi yol kan sodyum düzeylerini izlemek ki alt sınırı 136mEq/L, üst sınırı ise 145mEq/L. İdeal seviyesi 140 civarı. Eğer değerleriniz 145 mEq/L'in üzerinde ise daha az tuz tüketmelisiniz. Çok daha hassas bir gösterge idrar sodyumudur. 30mEq/L'nin altındaki değerlerde ilave sodyum vermek gerekir. Sodyum değeri düşük ya da alt sınıra yakın olan hastalarda hipertansiyonu düşürmek için kan sodyum düzeylerini düşürmek çok tehlikeli."
Sonuç: Ülkemizde kolaylıkla bulabileceğimiz doğal kaya tuzu tüketmekten korkmamalıyız. Tuz eksikliğinin de çok ciddi sonuçları olabileceğini unutmayalım. Doğal kaya tuzuyla vücudumuzun ihtiyacı olan pek çok minerali almış oluruz. Biz Çankırı'da mağaralardan çıkarılan kaya tuzunu kullanıyoruz.  

Bu haber 1,510 defa okundu.