Gebelik ve oruç

30 Temmuz 2012 11:31 tsi
Anne adaylarına özel Ramazan önerileri...

Bebeklerin sağlıklı olarak doğması annenin yeterli ve dengeli beslenmesi, bebeğinin ve kendi sağlığının korunması ve bu konuda bilinçlendirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Gebelik insan yaşamında beslenmenin en önemli olduğu evrelerden biridir. Gebelikte artan enerji ve protein gereksiniminin karşılanamaması anne ve bebek sağlığı açısından riskli olabilmektedir. Anne adayı gebelik döneminde ki beslenmenin, bebeğin sağlığı üzerindeki etkisi konusunda bilgilendirilmelidir. Hamilelik döneminde protein, karbonhidrat, vitamin ve mineral alımına dikkat edilmelidir.

Gebelikte beslenme bozukluğu bebeklerde kemik yapısının gelişim bozukluğuna ve hipokalsemiye, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı riskinde artışa yol açmakta ve intrauterin büyüme geriliğine sebep olmaktadır (Scholl, 2000). Gebelikte demir yetersizliği anemisi de erken doğum ve düşük doğum ağırlı riskini arttırmaktadır (Allen,2000).

Gebelikte annenin enerji, protein, vitamin ve mineral gereksinimi artmış olup demir ve folattan zengin diyet alınmalıdır.

Gebelik öncesi normal ağırlıkta olan gebeler için gebelik boyunca 12-13 (11,5- 17) kg’lık artış olmalıdır. Yetersiz kilo alımı düşük doğum ağırlıklı, fazla kilo alımı iri bebek doğumuna sebep olabilir. Ayrıca fazla kilo alımı annede hipertansiyon ve doğum sonu aşırı kilo ve obeziteye sebep olabilir.

Gebelikte günlük kalori gereksinimi artışı göstermektedir. İlk 3 ay günde normale ek olarak 150 kilokalori (kcal), daha sonraları 300 kilokaloriye (kcal) denk miktarda gıda alınması gereklidir.

Düzenli ve yeterli beslenmeye ek olarak gebelik boyunca demir ilacı kullanılması ve gebeliğin ilk aylarında folik asit vitamininin kullanılması önerilir. Yeterli beslenemeyen hamilelere günlük multivitamin preperatları da verilmektedir.

Süt içemeyen bayanlar aynı miktar süt yerine yoğurt, peynir, muhallebi veya sütlaç tüketebilirler. 1 bardak süt yerine 60 –70 gr peynir önerilebilir. Ödem, tansiyon hastalığı bulunanda tuz kısıtlanması getirilmelidir. Sindirim problemi olanlar ve fazla kilolular kızartmalardan uzak durmalıdır. Gebelikte bol sıvı alımı da önemlidir ve günde ortalama 10 bardak su içilmesi gerekirken çay, kahve, kola gibi içeceklerden kaçınmak gereklidir. Beslenme diyetine uyulmalı, günde ortalama 2 porsiyon süt veya yoğurt, 1 porsiyon et, 1 porsiyon kuru baklagiller, 3 porsiyon sebze ve meyve, haftada 2 öğün et yerine balık tüketimi önerilmektedir.

Oruç tutmak isteyen sağlıklı gidişatı olan gebelerin 3 ana ve ara öğünlerini, gereken miktarda sıvı alımlarını iftar sahur saatleri arasına yaymaları ağır, yağlı ve aşırı miktarda yiyeceklerden kaçınması gerekmektedir.

1) İftar öğünü 2) iftardan yaklaşık 3 saat sonra 2. öğün 3) Sahur öğünü şeklinde 3 öğün dışında ara öğünlere meyve, yeterli miktar çerez, yoğurt gibi ek gıda takviyesiyle gebenin günlük alması gereken diyet listesi gündüz değil de gece karşılanmalıdır. Gündüz istirahat etmeli, sıvı kaybettirecek güneş altındaki gezilerden, güç kaybettiren yoğun programlardan uzak durmalıdır.

 İftar açılışı ve namaz vakti:

Allah Resulü (sav) orucunu hurma ile açar, sahabelerine:

“Oruç tuttuğunuz zaman hurma ile açın! Çünkü hurma berekettir. Onu bulamazsanız su ile iftar edin! Su temizdir.” buyururdu. (Tirmizi, Savm)

Yazın Allah Resulü’ne (sav) yaş hurma ve su getirilir, onları yer içer sonra namaz kılardı. Kışın ise kuru hurma yiyip su içtikten sonra namaz kılardı. (İbn Hacer, Heytem)

Hurma ve bir miktar su içildikten sonra namaz kılmanın faydası:  Namaz sonrası hurma etkisiyle; kan şekerinde bir miktar yükselme arz edecek, açlık nedeniyle oluşabilen hipogliseminin (kan şekeri düşüklüğü)  yol açtığı yemek yediği halde doymama hissiyatından böylece korunmuş olunacaktır.

Mide tamamen dolu iken namaz kılındığında gastroözafagial reflü (mide içeriğinin yemek borusuna kaçışıyla oluşan hastalık) riski artacaktır. Böylece sünnetleri hayatımıza uygulamanın sağlık açısından da faydası olabilmektedir.

Gebede şeker hastalığı, hipertansiyon, böbrek,  kalp hastalığı varsa oruç tutmak anne ve bebek sağlığı açısından risk taşımaktadır. Bağırsak, karaciğer veya mide hastalığı İshal ve aşırı mide bulantısı, kusma süreçlerinde de hali hazırda zorluk çeken anne adaylarının vücut toleransı azalacağından oruç tutması zor olacaktır.

Gebelikte; anne ve bebek sağlığını riske atabilecek tıbbi endikasyonlarda kazaya bırakmak gerektiği, oruç hususunda dinimizce ruhsat verildiği dikkate alınmalı, sağlıklı gebelikte oruç tutmaya güç yetirebilecek anne adaylarının kişisel tetkiklerini yaptırıp doktor, sağlık elemanı ve diyetisyen kontrolünde oruç tutmaları uygun olacaktır.

Uzm. Dr. Seda Sezer/ hanimlar.com

Bu haber 1,290 defa okundu.