Kızılcığın tüketildiği yerde hekime gerek yok

23 Ocak 2012 08:42 tsi
Kızılcığın faydaları

Latince adı: Cornus mas L.
İngilizce adı: Cornelian cherry.
Familyası: Cornaceae.
Türkiye’de yetiştiği yerler: Karadeniz, Akdeniz ve İç Anadolu.

Bitkisel özellikleri, kimyasal yapısı ve kullanımı: Anadolu’da Kiren, Güren, Zuhal olarak da bilinmektedir. Meyvelerinden yapılan ezme Kiren ekşisi olarak isimlendirilmektedir.

Kızılcığın gövde kabukları ve meyveleri kullanılır. Meyvelerinde şekerler, müsilaj ve organik asitler, kabuklarında ise reçineli maddeler, tanen ve müsilaj bulunmaktadır. Kızılcık meyvelerinden ezme, marmelat, reçel, meyve suyu yapılmaktadır.

Kızılcık meyvesinde % 25 kuru madde, % 11 organik asitler, pektin, A, B ve C vitaminleri, Ca, P, Mg ve Fe bulunmaktadır. Portakala göre yaklaşık iki kat daha fazla C vitamini içermektedir. Karbonhidratları glikoz, früktoz ve sakarozlar oluşturmaktadır.

Halk dilinde türkülere konu olmuş kızılcık, güzel Anadolu’muzun zengin meyve folklorü içerisinde güzide bir meyvesidir. “Kızılcığın tüketildiği yerde hekime gerek yoktur” diyen Lokman hekim bu meyve türünün önemini ne güzel belirtmiştir. Yıllardır farmakologların ilgisini çekmiş olan kızılcık, reçel, marmelat ve meyve suyu sanayii yönünden de önemli bir hammadde durumundadır. Kızılcık insan sağlığı bakımından çok önemli etkilere sahiptir. Meyve suyu serinletici ve ateş düşürücü bir etkiye sahiptir. Meyvede organik asitlerden malik asit, sitrik asit ayrıca müsilaj ve şekerler bulunur. Mayhoş ve sulu olan meyveleri % 7-9 oranında şeker ihtiva eder. Vitamin C içeriği bakımından oldukça zengin bir meyve türüdür. 97.4 – 120.4 mg/100 g vitamin C içerir. Bu değer 43 mg /100 g C vitamini içeren Portakalın yaklaşık üç katıdır. Meyveleri suda haşlanarak kabızlık giderici olarak kullanılır. Etkili ve zararsız bir kabızlık gidericidir. Gövde ve dal kabukları tanen maddesi taşıması dolayısıyla kurt düşürücüsü olarak kullanılır. Yaprakları kurutulup toz haline getirilerek yarayı kurutucu ve tedavi edici olarak kullanılır.

Gıda sanayi yönünden de büyük önem arz eden kızılcık meyveleri, reçel, marmelat, pestil, şurup, meyve suyu ve komposto gibi değerlendirme şekillerine uygunluk arz eder.

Taze meyveler ve meyve suyu şeker hastalığında, sıtma, ishal ve dizanteri vakalarında oldukça etkilidir. Yine meyve ve çekirdeği toz haline getirilerek su ile karıştırılarak içirildiğinde, çocuklarda görülen ishal ve dizanteri hastalığını kısa sürede geçirmektedir. Kabız edici özeliği vardır. Kurutulmuş meyveleri çay olarak demlenerek içildiğinde de ishal kesici etki göstermektedir. Meyveleri veya hoşafı ağız içi yaralarına iyi gelmektedir. Karaciğer zafiyetine, kalın bağırsak iltihaplarına kızılcık şifalı gelmektedir. Kızılcık meyvesi veya şırası safrayı temizler, mideye kuvvet verir, sıtmaya iyi gelir. Kızılcık yaprağı toz haline getirilerek iltihaplı yaralara sürülerek şifa görülür. Gövde ve dal kabukları ateş düşürücü olarak etkili olmaktadır. Kurutulmuş gövde kabuklarından 50 g alınıp 1 lt suda kaynatılarak günde 4 bardak içilir. Kızılcık meyvesi kaynatılıp balla tatlandırılarak soğuk olarak içilmeye devam edilirse ishali keser, karaciğer hararetini giderir. Kızılcık meyveleri kaynatılıp balla tatlandırılarak içilmeye devam edilirse, bağırsak gazlarını giderir, mideyi kuvvetlendirir, safrayı keser. Basur için kızılcık marmeladı yemeklerden önce yenmeye devam edilmelidir.

100 g yenebilir kısmının biyokimyasal özellikleri:

SÇKM % 13.50-24.10, pH 2.85-3.10, titre edilebilir asitlik % 2.41-2.65, toplam şeker % 6.7-9.3, indirgen şeker % 7.71-8.43, Vit C. 48.39-122.4 mg, tanen 131.51-1887 mg/L, karbonhidratlar 25 g, Organik asitler 11 g.

 

Bu haber 2,921 defa okundu.