Gebelikte hangi balık nasıl tüketilmeli?

29 Ağustos 2014 10:52 tsi
Av yasağı bitti ve balıkçılar denize açılıyor. Protein kaynağı olan balığı herkesin tüketmesi önerilirken, hamilelerde bu durum farklılık gösteriyor.

Yapılan araştırmalar gebelik döneminde yüksek cıva barındıran balıkları sık sık tüketmenin, fetusun beyin ve sinir sistemi gelişimini olumsuz yönde etkilediğini ortaya koyuyor.

Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri yönünden oldukça zengin bir besin türü olan balığın gebelik döneminde tüketilmesi, anne karnındaki bebeğin beyin ve göz gelişimi için oldukça önem taşıyor. Aynı zamanda hayvansal protein kaynağı olan balığın diğer hayvan etlerinden önemli farklılıkları bulunuyor. Protein ve D vitamini açısından da zengin bir besin kaynağı olan balık, bebeğin gelişimine kritik derecede katkı sağlıyor. Sağlıklı bir hamilelik için tüketilmesinde oldukça fayda görülüyor.

Hamileler ve çocuklar dikkat etmeli

Son yıllarda tartışılan önemli bir konu da, hangi balıkların yenmesi gerektiği. Bu durum özellikle hamile kadınlar ve çocuklar açısından büyük önem taşıyor. Denizlerin kirlenmesiyle birlikte suyun derinlerinde ağır metaller birikmeye başladı. Toksik maddelerin başında ise kurşun, kadminyum ve cıva geliyor. Bu sularda yaşayan balıkların da sağlık açısından risk oluşturabileceği biliniyor. Zehirlenme başta olmak üzere, üreme bozuklukları, DNA ve kromozomlarda bozulma, öğrenme bozuklukları gibi ciddi etkileri olabiliyor. Bunun dışında kısa vadede ishal, bulantı, kusma, şiddetli baş ağrıları gibi etkilere de rastlanmakta. Bu nedenle hamile kadınlar ve çocuklar bu konuda çok dikkatli olmalı.

Fe­tu­sun be­yin ve si­nir sis­te­mi­ni bo­zu­yor

Cen­tral Hos­pi­ta­l’­dan Bes­len­me ve Di­yet Uz­ma­nı De­niz Şa­fak “De­niz ürün­le­ri ha­mi­le ka­dın­la­rın bes­len­me­sin­de önem­li­dir an­cak ci­va içe­ren ba­lık­lar ter­cih edil­me­me­li­dir. Bu tür ba­lık­lar tü­ke­til­di­ğin­de, ba­sit bir şe­kil­de vü­cut ta­ra­fın­dan emi­lerek, bu­ra­dan pla­sen­ta­ya ge­çer. Ya­pı­lan araş­tır­ma­lar ge­be­lik dö­ne­min­de yük­sek ci­va ba­rın­dı­ran ba­lık­la­rı sık sık tü­ket­me­nin, fe­tu­sun be­yin ve si­nir sis­te­mi ge­li­şi­mi­ni olum­suz yön­de et­ki­le­di­ği­ni or­ta­ya koy­muş­tur. Be­be­ğin bi­liş­sel be­ce­ri­le­ri, mo­tor be­ce­ri­le­ri, dil be­ce­ri­le­ri ve gör­me ye­te­ne­ği bun­dan az ve­ya çok et­ki­le­ne­bil­mek­te­di­r” de­di.

Hamsi istavrit uskumru palamut

De­rin su­lar­da en risk­li olan de­niz ürü­nü­nün mid­ye ol­du­ğu­na vur­gu ya­pan Di­ye­tis­yen Şa­fak, şöy­le de­vam et­ti: “A­ğır me­tal­le­ri tut­ma ka­pa­si­te­si ol­duk­ça yük­sek­tir. Bu­nun dı­şın­da mez­git, lev­rek, lü­fer, bar­bun­ya, ke­fal ve kal­kan gi­bi de­rin su ba­lık­la­rı­nın bes­le­yi­ci de­ğer­le­ri çok yük­sek­tir an­cak han­gi de­niz­den av­lan­dık­la­rı çok önem­li­dir.

Risk alın­mak is­ten­mi­yor­sa yü­zey ba­lık­la­rı ter­cih edil­me­li. Ham­si, is­tav­rit, pa­la­mut ve us­kum­ru bu ka­te­go­ri­ye gi­rer. Ta­ze­li­ği­ne dik­kat edil­di­ği müd­det­çe çok ra­hat tü­ke­ti­le­bi­lir. Her ba­lık­ta bir mik­tar ci­va bu­lu­na­bi­lir.

An­cak hep­si in­san­lar­da za­rar­lı et­ki ya­rat­maz. Uzun ya­şa­yan, di­ğer ba­lık­la­rı yi­ye­rek bes­le­nen bü­yük ba­lık­lar­da, me­til ci­va se­vi­ye­si en yük­sek se­vi­ye­de­dir ve bu ba­lık­la­rı sü­rek­li yi­yen ki­şi­ler bü­yük risk al­tın­da­dır.

 Bun­la­rın dı­şın­da so­mon, ton, sar­dal­ya, be­yaz ba­lık, ala­ba­lık ve us­kum­ru ge­be­lik dö­ne­min­de tü­ke­ti­le­bi­lir ve bes­le­yi­ci özel­lik­le­ri­nin ya­nın­da fo­lik asit yö­nün­den de zen­gin­dir­ler. Hem yük­sek ome­ga 3 yağ asit­le­ri­ne sa­hip hem de ci­va oran­la­rı ol­duk­ça dü­şük­tür.”

Çiğ ba­lık ve kat­kı­lı kon­ser­ve­ler­den uzak du­rul­ma­lı

“Haf­ta­da or­ta­la­ma 350 gram piş­miş ba­lık ye­mek, ha­mi­le­ler için gü­ve­ni­lir bir mik­tar­dı­r” di­yen Şa­fak, ha­mi­le­lik sü­re­sin­ce çiğ ba­lık ve kat­kı­lı kon­ser­ve­le­rin tü­ke­til­me­me­si­ni, ba­lık ha­zır­la­nır­ken de ba­zı özel­lik­le­re dik­kat edil­me­si ge­rek­ti­ği­ni söy­le­di. Şa­fak, “Bu­ğu­la­ma, ız­ga­ra, fı­rın­la­ma gi­bi yön­tem­ler ter­cih edil­me­li.

Kı­zart­ma­da ba­lık­lar tüm vi­ta­mi­ni kay­be­der. Bu ne­den­le uzun pi­şiril­me­me­li­dir. Ba­lı­ğın ya­nın­da ta­ze bol sa­la­ta yen­me­li, ya­nın­da çor­ba ve­ya ta­hıl­lı ek­mek­le sağ­lık­lı, bes­le­yi­ci öğün oluş­tu­ru­la­bi­li­r” di­ye ko­nuş­tu.

SERDA KIVILCIM - BUGÜN GAZETESİ

Bu haber 1,334 defa okundu.